ОШТ КӘСІБИ БАҒДАРЛЫҚ ОҚЫТУДЫҢ КОМПОНЕНТІ РЕТІНДЕГІ МӘТІНГЕ ҚЫСҚАША МАЗМҰН ЖАСАУ
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.48371/PHILS.2025.2.77.024Кілт сөздер:
реферативтік сипаттама, реферативтік формалар, оқу-ғылыми мәтіні, трансдукт, орыс тілі шет тілі ретінде, оқу рефераты, жазба тіл, оқытуАннотация
Мақалада өзге тілді аудиториядағы студенттердің жазбаша сөйлеу дағдыларын ғылыми және оқу мәтіндерін орыс тілінде реферативтік сипаттау арқылы қалыптастыру ерекшеліктері қарастырылады. Авторлар реферативтік сипаттама жазбаша сөйлеуді дамытудың маңызды құралы болып табылатынын атап өтеді, ол студенттерге кәсіби бағытталған мәтіндерден негізгі ақпаратты жүйелеуге, талдауға және баяндауға мүмкіндік береді. Сондай-ақ реферативтік сипаттама білім беруде және кәсіби қызметте маңызды рөл атқарады, өйткені ол үлкен көлемдегі ақпаратты қабылдауды жеңілдетіп, оны жүйелеуге және қорытуға жағдай жасайды.
Жұмыста бірінші курс студенттері үшін қайшылық қарастырылады: тілдік дайындықтың жеткіліксіз деңгейімен оқу-ғылыми жанрдың қайталама мәтіндерін құру қажеттілігі. Тілді меңгеру деңгейін, сондай-ақ мәтіндердің кәсіби бағытын ескере отырып, оқу материалын таңдау әдістеріне ерекше назар аударылады. Сондай-ақ, орыс тілі тілін шет тілі ретінде оқытуда бейімделген мәтіндер беру қажеттігі айтылады.
Авторлар мәтінді талдау дағдыларын кезең-кезеңімен игеруді, негізгі идеяларды іріктеуді, кәсіби лексиканы қолдануды және материалды құрылымдауды қамтитын реферативтік сипаттаманы оқытудың әдістемелік тәсілін ұсынады. Мақалада сөйлемдерді түрлендіруге, реферативті формаларды құруға және үйлесімді мәтінді қалыптастыруға бағытталған жаттығулардың мысалдары келтірілген.
Зерттеу өзге тілді аудитория студенттерінің когнитивті және коммуникативті құзыреттіліктерін, сондай-ақ олардың кәсіби міндеттерді орындауға дайындығын дамытуға мүмкіндік беретін орыс тілін шет тілі ретінде оқыту сабақтарында реферативтік сипаттаманы оқытудағы коммуникативті және когнитивті тәсілдердің үйлесімділігінің маңыздылығын көрсетеді. Реферативтік сипаттама кәсіби мәтіндермен жұмыс істеуге дайындықтың тиімді құралы болып табылады және сыни ойлауды қалыптастыруға ықпал етеді деген қорытындыға келеді.
