БІРЛІКТІҢ СЕМАНТИКАЛЫҚ ТАЛДАУЫ («АБЫРОЙ» ТҮСІНІГІНІҢ ҮЛГІ-НҰСҚАСЫНДА)
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.48371/PHILS.2024.4.75.016Кілт сөздер:
семантика, лексикалық мән-мағына, тіл бірлігінің қызмет істеуі, синонимдік қатынастар, лексикалық тіркесім, прагматикалық ақпарат, дискурс, семантикалық өрісАннотация
Сөздің мазмұнды жағына жүгіну және сөздің басқа бірліктерімен өзара қатынастарды орнатуды семантика атты тіл білімінің тарауы зерттейді. Семантика таңбаланушылар мен олардың мән-мағыналары арасындағы қарым-қатынастарды көрсетеді, сонымен қатар сөздермен және олардың мағыналарымен жұмыс жасайды. Сөздердің семантикалық құрамбөліктерінің табиғаты мен болмысын түсіну, мән-мағынаны баяндау қабілеті мен осы мағыналардың тіл элементтері ретінде әр түрлі қиыстыруларын түсінуге әсерін тигізеді. Лексикалық бірліктердің семантикалық талдауы сабақтас мінез бен прагматикалық әлеуетін суреттеп беру мүмкіндігін береді, және осы мүмкіндіктер тіл субъектілерімен аңғарту дәрежесін анықтайды. Берілген зерттеудің мақсаты, «абырой» сөзінің семантикалық табиғатын зерделеу болып табылады. Жұмыстың ғылыми маңыздылығы зерттеу аясында «семантика» ұғымының мазмұны нақтыланып, лексикалық бірлікке семантикалық талдау жасау үлгісі құрастырылғанында. Талданатын бірлік ретінде «намыс» ұғымы таңдалды. Мәдениеттің маңызды ерекшелігі ретіндегі «абырой» түсінігі, адамның мінез-құлқын шарттайды және өз-өзін құндылықты қабылдауын ашады. Сөздің мазмұнды жағына жүгіну және сөздің басқа бірліктерімен өзара қатынастарды орнатуды семантика атты тіл білімінің тарауы зерттейді. Семантика таңбаланушылар мен олардың мән-мағыналары арасындағы қарым-қатынастарды көрсетеді, сонымен қатар сөздермен және олардың мағыналарымен жұмыс жасайды. Сөздердің семантикалық құрамбөліктерінің табиғаты мен болмысын түсіну, мән-мағынаны баяндау қабілеті мен осы мағыналардың тіл элементтері ретінде әр түрлі қиыстыруларын түсінуге әсерін тигізеді. Лексикалық бірліктердің семантикалық талдауы сабақтас мінез бен прагматикалық әлеуетін суреттеп беру мүмкіндігін береді, және осы мүмкіндіктер тіл субъектілерімен аңғарту дәрежесін анықтайды. Берілген зерттеудің мақсаты, «абырой» сөзінің семантикалық табиғатын зерделеу болып табылады. Мәдениеттің маңызды ерекшелігі ретіндегі «абырой» түсінігі, адамның мінез-құлқын шарттайды және өз-өзін құндылықты қабылдауын ашады. Жұмыстың практикалық маңыздылығы оның ұғымын сипаттайтын «абырой» сөзінің мазмұнын автордың талдауымен анықталады. Сөздің лексикалық үйлесімділігімен және парадигматикалық сипаттамаларымен жұмыс істеу қазіргі орыс дискурсындағы «абырой» сөзіне тән коннотациялар мен прагматикалық ақпараттарды бөліп көрсетуге мүмкіндік береді және лингвистика ғылымының дамуына ықпал етеді. Зерттеу әдістемесі салыстыру, талдау және синтез сияқты жалпы ғылыми әдістерді, сондай-ақ «абырой» сөзінің мағыналық өрісін анықтау үшін сауалнамаларды қолдануды қамтиды. Бұқаралық мәдениет өнімдерін саралау арқылы бұл сөздің әлемнің қазіргі лингвистикалық суретіндегі қызмет ерекшеліктерін қызықты зерттеу ұсынылады. Зерттеудің негізгі нәтижелері: «семантика» ұғымы нақтыланды, «абырой» бірлігінің семантикалық және дискурсивті мазмұны анықталды, зерттелетін бірлік синонимдерінің жиілігінің картасы жасалды, «абырой» ұғымы анықталды. қазіргі лингвистикалық санада айқындалды.