АУДАРМАНЫ ОҚЫТУ ТӘЖІРИБЕСІНДЕГІ МНЕМОТЕХНИКАЛЫҚ ТӘСІЛДЕР
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.48371/PHILS.2023.97.87.015Кілт сөздер:
мнемотехника, мнемотехника және әдістемелер, когнитивтік ғылым, қысқа мерзімді есте сақтау, мнемоникалық тіректер, аударма, аударманы оқыту, идеялардың ассоциация заңыАннотация
Авторлар аударманы оқыту әдістемесіндегі мнемоникалық әдістер мен әдістерді тілдік материалды есте сақтауға және оның аударма тіліне барабар берілуіне негізделген аударма қызметін жүзеге асырудың негізгі тәсілі ретінде ұсынады. Бұл мақаланың мақсаты-студент-аудармашыларды кәсіптік оқытудағы маңызды міндеттердің бірі ретінде есте сақтау әдістерін практикалық қолдануды және қысқа мерзімді есте сақтау көлемін кеңейтуді зерттеу.
Зерттеудің ғылыми жаңалығы-аударма факультетінің студенттері үшін мнемоникалық жаттығулар кешенін әзірлеу және жүйелеу, аударма кезінде ассоциативті байланыстар құру және әртүрлі типтегі мәтіннің үлкен көлемін сәтті есте сақтауға үйрету. Оқырмандарға ұсынылған жаттығулардың ішінде сандарды есте сақтау жаттығулары, суреттердің күрделі комбинациясы, есте сақталатын ақпарат көлемін біртіндеп арттыру, параллельді тыңдау және ақпаратты қайталау сонымен қатар басқа жаттығулар бар.
Бұл мақала шет тілін аудару теориясы мен практикасының оқытушылары үшін теориялық және практикалық қызығушылық тудырады, сонымен қатар шет тілі, мәдениеттану, аймақтану пәндерінің оқытушылары, сондай-ақ тіл факультеттерінің студенттері үшін қызықты болуы мүмкін.
Зерттеу аясында авторлар когнитивті лингвистика негізінде мнемотехниканың тұрақты дамуы байқалған аударма теориясы шеңберіндегі мнемоникалық тәсілдің даму тарихын талдайды, есте сақтау кезінде бейнелерді бекітудің когнитивті механизмдері, Слоущ идеялары қауымдастығының заңдары (ұқсастық, контраст, дәйектілік және бір мезгілде заң), сондай-ақ мнемоникалық байланыстарды құрастыру түрі бойынша ақпарат түрлері сипатталды (бейнелі, сөйлеу, дәл). Сондай – ақ, аударылған ақпаратты қабылдау жүзеге асырылатын арнаның-есту, көру, оқу арқылы, сондай-ақ алынған ақпарат түрі мен аудармашы оны қандай арналар арқылы алатындығы арасындағы байланысқа әсері талданады.
Мнемотехникада негізгі заңды қолдану арқылы аудармашыларға әртүрлі тілдердегі ұғымдарды ішкі бақылау арқылы біріктіру ұсынылады, яғни. қиялға негізделген екі ұғым арасындағы байланысты саналы түрде дәйекті құру. Мақалада мәтінді есте сақтаудың аударма дағдыларын сәтті қалыптастыру үшін есте сақтау жаттығулары мақсатты және жүйелі болуы керек, ал мнемоникалық тәсілді үнемі қолдану аудармашыларды оқытуда осы міндетке тиімді қол жеткізуге ықпал етеді.
