ӘДЕБИ АУДАРМАЛАРДЫҢ ЦИФРЛІК ЖІКТЕЛУІ, КЕРІ АУДАРМА ЖӘНЕ ЖҰПТЫҚ ТІЛДІК РЕВЕРСИЯ

Аннотация

Электрондық аударма деректер базасы қазіргі уақытта сұранысқа ие, өйткені аудармаларды сандық талдау және цифрлық өңдеу аудармаларды жүйелеу мен жіктеудің объективті критерийлерін талап етеді. Жұмыстың мақсаты – кері аударма және жұптық тіл реверсиясы сияқты әдістерді қолдана отырып, көркем аудармаларды цифрлық классификациялау критерийлерін ұсыну әрекеті. Неліктен мақалада автор көркем аударманы классификациялаудың критерийі және қажетті шарты ретінде кері аударманы пайдалануды ұсынады, ол үшін «жұптық тіл реверсиясы» ұғымы енгізілген. Көркем аудармалардың ұсынылып отырған классификациясы көркем аудармаларды мәтіндегі сөздердің жиілігін санау тұрғысынан сұрыптап қана қоймай, мәтінге қатыстырылған сөйлеу мүшелерін, мәнерлеудің стильдік құралдарын санау арқылы мәтінді тұтастай бағалауға мүмкіндік береді. , сөз тіркестері, фразеологиялық бірліктер және байланыстырушы элементтер. Ұсынылған сандық әдістер көркем аудармаларды, ең алдымен, түпнұсқа мәтінді әртүрлі деңгейде орындалған аудармалармен салыстыру: фонетикалық, грамматикалық және реверсия арқылы (кері аударма) аударманың сәйкестігі мен сәйкес еместігіне қарай цифрлық жіктеуге мүмкіндік түпнұсқа береді. Негізгі топтық белгі ретінде мақала төрт таңбалы кодта аударма қай тілден жасалғанын, ал келесі төрт цифрды аударма қай тілге аударып жатқанын көрсетуді ұсынады. Осы талаптарды енгізудің арқасында бір мезгілде екі мақсатқа қол жеткізіледі: біріншіден, барлық аудармаларды біріздендіру және классификациялау қамтамасыз етіледі; екіншіден, аудармашылардың авторлық құқықтарын қорғау неғұрлым озық деңгейде жүзеге асырылады. Көркем аудармалардың ұсынылып отырған цифрлық классификациясы көркем аудармалардың сапасына да оң әсер ететін мәліметтер базасын жасайды және зерттеушілерге аударма теориясының дамуына объективті үлес қоса отырып, деректерді талдау тұрғысынан көркем аудармалармен жұмыс істеуге мүмкіндік береді.