ӘЛЕМНІҢ РЕСЕЙЛІК ЖӘНЕ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ТІЛДІК БЕЙНЕСІНДЕГІ «ПАТРИОТИЗМ» ТҰЖЫРЫМДАМАСЫНЫҢ ТАНЫМДЫҚ БЕЛГІЛЕРІН САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАЛДАУ (ЕРКІН АССОЦИАТИВТІ ЭКСПЕРИМЕНТ НЕГІЗІНДЕ)
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.48371/PHILS.2025.2.77.008Кілт сөздер:
«Патриотизм» тұжырымдамасы, әлемнің тілдік көрінісі, ұлттық бірегейлік, салыстырмалы талдау, еркін ассоциативтік эксперимент, когнитивтік лингвистика, когнитивтік талдау, белгісіАннотация
Бұл жұмыстың мақсаты салыстырмалы талдау негізінде қазақстандық және ресейлік лингвомәдениеттердегі «Патриотизм» тұжырымдамасының танымдық белгілерін анықтау болып табылады. Зерттеу когнитивті лингвистика бағытында тіл ғылымының антропоцентрлік парадигмасы аясында жүргізілді. Бұл зерттеудің өзектілігі лингвистердің белгілі бір адамзат қауымдастығының концептуосферасын зерттеу арқылы тіл мен ойлаудың, тіл мен мәдениеттің байланысын зерттеуге деген тұрақты қызығушылығына байланысты.
Ресейлік және қазақстандық аудиторияның санасындағы Патриотизм – мұқият зерделеу мен талдауды қажет ететін күрделі құбылыс. Патриотизм әлеуметтік-мәдени құбылыс ретінде ұлттық бірегейліктің негізгі компоненттерінің бірі болып табылады, яғни әлемнің ұлттық көрінісінің негізгі тұжырымдамасы. Іс жүзінде «Патриотизм» тұжырымдамасы саяси және әлеуметтік процестермен тығыз байланысты, ал әлемнің ресейлік және қазақстандық көріністеріндегі осы құбылысты зерттеу салыстырмалы аспекті тұрғысынан аталмыш процестермен өзара байланысты және ерекше қызығушылық тудырады, жұмыстың ғылыми жаңалығы да осыған негізделген.
Тұжырымдаманың когнитивтік белгілерін зерттеу әдісі, біздің жағдайда, еркін ассоциативтік эксперимент болып табылады. Эксперимент барысында алынған зерттеу нәтижелері «Патриотизм» тұжырымдамасының когнитивтік белгілерін анықтаумен қатар олардың Ресей мен Қазақстанның түрлі әлеуметтік жағдайларындағы ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтауға мүмкіндік береді.
Бұл зерттеу әртүрлі мәдени қоғамдастық өкілдерінің бойында патриоттық сананы қалыптастыру процестерін түсінуге, сондай-ақ жастарды патриоттық тәрбиелеуді жетілдіру және Қазақстан мен Ресей тұрғындарының бойында азаматтық сананы нығайтуға жәрдемдесу үшін практикалық ұсынымдарды дамытуға маңызды үлес қосуы мүмкін.