АМЕРИКАНДЫҚ СЛЕНГТЕРДІҢ ШЫҒУ ТАРИХЫ ЖӘНЕ ШЕТ ТІЛІННЕН КЕЛГЕН СӨЗДЕРДІҢ СЛЕНГКЕ АЙНАЛА ОТЫРЫП ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕ ЕНУІ

Аннотация

Жастар мәдениеті еш нәрсеге ұқсамайтын өзіндік мәні бар дүние. Ол ересектер әлемінен экспрессивті, кейде тіпті дөрекі өрнектеу тәсілімен ерекшеленеді, бүкіл әлемге төтеп бере алатын және өзінің қайталанбас әлемін жасай алатын сөздік формасы, батыл және шешуші, тек жастар қолдана алады. Мұндай дүние жасаудың бір құралы – жастар сленгі.

Зерттеу тақырыбының өзектілігі: Қарым-қатынаста қазақ жастары қазақ тілінен басқа американдық жаргон тілінде сөйлейді.

Негізгі мақсат, жұмыс бағыттары жастарды қызықтыратын сленгтердің ерекшеліктерін, жастардың американдық сленг сөздерді қолдану себептерін нақтылау, қазақстандық жастардың сөйлеу тіліндегі жаргон бірліктерінің типологиясына сипаттама беру.

Мақалада сленгтің күрделі және болмай қоймайтын тілдік құбылыс екендігі атап өтілген. Оның пайда болуы әрқашан белгілі бір тілдік қауымдастықтың өміріндегі тарихи, әлеуметтік және мәдени үрдістерге байланысты болды. Сленг лингвистикалық теория тұрғысынан ғана емес, аударма теориясы тұрғысынан да қызықты.

Жұмыстың ғылыми маңыздылығы ағылшын тілінен қазақ тіліне енген сөздердің лексикалық тобын жаргондық бірліктер ретінде, олардың өзіне тән ерекшеліктерімен, белгілерімен теориялық тұрғыдан түсінуінде жатыр.

Мақаланың тұжырымдары Қазақстан жастарының тілін сипаттауда, жас қазақстандықтың сөйлеу портретін жасауда, жастар жаргондарының сөздігін құрастыруда, сондай-ақ сөйлеу мәдениетіне арналған еңбектерде және т.б. пайдаланылады.

Автор сөйлеу материалын семантикасы, қолданыс аясы, шығу тегі жағынан талдап, сипаттайды. Статистикалық деректер мақаланың ережелерін негіздеу үшін ұсынылады.

Мақалада «жаргон» терминінің шығу тарихы мен оның мағынасы жан-жақты қарастырылады. Жаргон сөздердің тілдік ерекшеліктері мен қайнар көздері сипатталады. Шығармада орталық орында қазақ жастарының сленгтік сөйлеуге не итермелейді және қазақ жастарының сөйлеуінде жаргон бірліктерінің қай топтары көбірек кездеседі деген сұрақтар тұрады.

Автор қазақстандық жастар үшін сленгтің тартымды болуының негізгі себептері компьютерлік технологиялардың дамуы, заманауи музыка мәдениеті, сондай-ақ ағылшын тілінің қазіргі кездегі ең сәнді және үйренуге оңай табиғаты деп санайды. Автор сленгті жастардың өмірінің бір бөлшегі, оны бүгінгі күнде күнделікті өмірде қолданбау мүмкін емес деген тұжырымға келеді.