ҚАЗІРГІ МЕДИАСӨЙЛЕУ ДАМУЫНЫҢ ҮРДІСТЕРІ ЖӘНЕ ДЕ ОЛАРДЫҢ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ЖЕЛІЛІК БАСЫЛЫМДАРДА БЕЙНЕЛЕНУІ
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.48371/PHILS.2022.67.4.004Кілт сөздер:
медиамәтін, медиасөйлеу, гипермәтіндік, қазақстандық желілік басылымдары, гиперсілтеме, сілтеме-тарау, жаңалықтар, мәтіндік гиперсілтеме, мәтіннен тыс гиперсілтемеАннотация
Бұл мақала қазіргі публицистикалық стильдің бір түрі ретінде медиасөйлеудің тән ерекшеліктерінің қарастыруына арналған. Зерттеуде «медиасөйлеу» ұғымының пікірталастық өзгешілік және де оның көпкодтық пен әртараптандырудың бағыты көрсетілген. Медиасөйлеудің бір негізгі өзіндік ерекшелігінен оның гипермәтіндік болып табылады. Қазіргі қазақстандық медиасөйлеу гипермәтіндік қатынастарымен еңгізілген, сол себепті осы мақалада Tengrinews.kz, informБЮРО, Казинформ, Azattyg Ruhy, Newtimes.kz сайттарының үлгісінде қазақстандық интернет-басылымдарының гиперсілтемелердің тән ерекшіліктері құрылымдау әрекет жасап қарастырылған. Зерттеушілер басылымның жалпы стильдік тұжырымдамасына сәйкес әрбір интернет-БАҚ гиперсілтемелерді қолданады деген нәтижеге келді. Мысалы, сілтеме-тараулар құрылымдауынан басқа басылымның саясатын қамтып көрсетеді. Мәтін сілтемелері ғаламдық кеңістік болғандықтан желілік басылымдарда жиі кездеседі. Сонымен қатар, мәтінсіз сілтемелері жаңалық сайттарда ақпараттық ағымдарының навигаторы болып табылады.
Автор, әрбір талқыланған қазақстандық интернет-басылым оқырмандарын өз ақпараттық аясында еліктіру және шектен шығармау мақсатпен, сол жерде гиперсілтемелері маңызды рөл атқарады, деген қорытындыға келеді. Бұдан бөлек, гиперсілтемелері медиа сөйлеуде мәтінтүзімдік және стилистикалық функцияны атқарады. Алайда әрбір интернет-БАҚ басылымның жалпы тұжырымдамаға және саясатына сүйеніп оларды әртүрлі сәйкестіктерде қолданылады.
Қазіргі БАҚ өзгертуінің шарттарында ғылыми нәтижелері медиаортада жаңалық мәтіндер қолданылған зерттеулерде пайдалануға болады.
