САЯСИ ДИСКУРСТАҒЫ МӘДЕНИ ЕРЕКШЕЛЕНГЕН ТІРКЕСТЕРДІ АУДАРУ АСПЕКТІЛЕРІ
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.48371/PHILS.2023.44.72.016Кілт сөздер:
мәдени ерекшеленген тіркестер, аударма, саяси дискурс, ұлттық құндылықтар, аударма тәсілдері, инаугурациялық сөз, бастапқы тіл (БТ), аударма тілі (АТ)Аннотация
Мақала саяси дискурстағы мәдени-ерекшеленген тіркестердің сипаттарын қарастырады және саяси коммуникация аясындағы әлеуметтік-саяси реалияларды аудару мәселелерін қарастырады. Зерттеудің өзектілігі түпнұсқада берілген прагматикалық әсерді аударма тілінде сақтауда арнайы лексиканың барабар аудармасын қамтамасыз ету маңыздылығымен анықталады. Мақалада сипатталған американдық саяси дискурстың ұлттық және мәдени аспектілері инаугурацияда ұсынылған ұлттық құндылықтарға негізделген. Инаугурациялық сөздің ерекшеліктері ұлттық қасиеттерді дәріптеу, дәстүрлі құндылықтарға үндеу, ұлттарды біріктіру сияқты саяси риториканың перформативті жанрының функционалдық ерекшеліктерін көрсетеді. Зерттеудің негізінде авторлар сөйлеушілердің ұлттық-мәдени ерекшеліктері туралы аялық білім аудармашыға дискурс қатысушыларының арасындағы мәдени «алшақтықтан» туындаған аударма мәселелерін шешуге мүмкіндік береді деп болжайды. Сондай-ақ реалияның формасын ғана емес, мазмұнын, мағынасын және мәдени бояуын беруге көмектесетін аударма әдістерін қолдану тиімділігі дәлелденді. Бастапқы тілдегі сөзге мазмұндық талдау жасау, ағылшын және орыс тілдерінде берілген материалдарға салыстырмалы аудармалық талдау жасау, сонымен қатар сан-мөлшер әдісі қолданылды. Нәтижелер механикалық әдіс, жаңа сөз жасау және ұқсату әдістері мәдени өрнектелген тіркестерді аудару үшін жиі қолданылатын әдістердің бірі екенін көрсетеді.
