ҚАЗАҚ ЖӘНЕ АҒЫЛШЫН ТІЛДЕРІНДЕГІ ФРАЗЕОЛОГИЯЛЫҚ ӨРНЕКТЕРДІҢ САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАЛДАУЫ ТУРАЛЫ
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.48371/PHILS.2024.4.75.020Кілт сөздер:
фразеология, мәдениетаралық түсінік, салыстырмалы талдау, идиомалар, лексикалық және құрылымдық ұқсастықтар, фразеологиялық бірлік компоненттері, балама, аудармаАннотация
Бұл ғылыми зерттеу қазіргі лингвистикалық пейзаждағы фразеологиялық тіркестердің күрделі саласына тереңірек үңіліп, олардың ғалымдар арасындағы пікірталас ошағы ретіндегі көрнекті мәртебесіне назар аударады. Тілдік ауқымдағы беделді зерттеушілер фразеологиялық бірліктерді тұтас өрнектің мағынасы оның жеке компоненттерінің қосындысынан асатын мағыналы лексикалық құрылымдар деп таниды. Осы саладағы зерттеулердің шектеулілігін ескере отырып, мақала ағылшын және қазақ тілдерінің фразеологиялық бірліктерін салыстыру кезінде туындайтын мәселелерді нақтылауды мақсат етеді, мәдениетаралық коммуникацияны жақсарту үшін нюансты және контекстік сезімтал тәсілдің қажеттілігін атап көрсетеді.
Бұл зерттеуде ағылшын және қазақ тілдеріндегі фразеологиялық тіркестерге сипаттамалық және салыстырмалы талдау жасалған. Осы қалыптасқан тіркестердің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын зерттей отырып, зерттеу осы тілдік тіркестерге тән астарлы құрылымдарды, мәдени әсерлер мен мағыналық реңктерді жарықтандыруды көздейді. Жұмыстың ғылыми маңыздылығы оның қолданылған салыстырмалы тәсілдің тиімділігін зерттеуге көңіл бөлуімен анықталады. Бұл зерттеудің нәтижелері екі тілдің фразеологиялық бірліктерінің ішінде кездесетін күрделі өзара әрекеттесуді жақсы түсінуге көмектеседі және аударма тілдің фразеологиясы мен семантикасы салаларын қосымша зерттеуге ықпал етеді. Аудармада кездесетін қиындықтарға тоқтала отырып, зерттеу фразеологиялық бірліктердің көбінесе құрылымдық ерекшеліктеріне қарамастан белгілі бір семантикалық мағыналарды сақтауының практикалық мәнін көрсетеді. Бұл мақала әдеби аударма саласына, әсіресе қазақ-ағылшын аудармасының өзекті мәселелеріне келгенде зерттеу нәтижелерін қолдану мүмкіндігіне ие болуымен ерекше. Мақалада сонымен қатар фразеологиялық тіркестер семантикалық тәуелсіздік пен контекстік шекаралар арасындағы қызықты өзара әрекетті көрсетіп, лингвистикадағы және мәдениетаралық коммуникациядағы қазіргі әңгімені толықтырады деген қорытындыға келеді.
