МЕТАПӘНДІК ҚАЗІРГІ ЛИНГВОДИДАКТИКА ТРЕНДТЕРІНІҢ БІРІ
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.48371/PHILS.2023.75.65.019Кілт сөздер:
метасубъективтілік, лингводидактика, пәнаралық,, трансдисциплинарлық, белсендіру, метабілім, метадағдылар, жеке тұлғалық мәселелерАннотация
ХХІ ғасырдың басы адамзат өркениетінің шектен тыс қарқынды дамуына, әлеуметтік процестердің динамизміне, кең әлеуметтік байланыстар мен ақпараттың дауылды ағынына ықпал еткен технологияның белсенді дамуымен ерекшеленді. Бұл жағдай өмірдің барлық салаларындағы ұтқырлық адам өмірінің ажырамас бөлігіне айналған кезде адамды жаңа жағдайларға бейімдеу қажеттілігін тудырды. Бұл мәселе екі қарама-қарсы сипаттарды біріктіруге арналған білім беру саласында ерекше өзекті болып табылады: іргелілік пен жаңашылдық, сондықтан жалпы педагогика және атап айтқанда лингводидактика студенттердің қалыптасуын, дамуын және жетілуін қамтамасыз ететін оқытудың жаңа тәсілдерін іздестіруде, тұрақты ізденіс дағдылары, жаңа білімдерді «тауып алу» және білім беру мақсатында коммуникативті кеңістіктің шексіз ағынында алынған ақпаратты бейімдеу. Бұл тапсырманы жүзеге асырудың бір жолы – білім берудің метапәндік мазмұны мен студенттердің метапәндік әрекетіне негізделген оқытудың метапәндік тәсілі. Осыны негізге ала отырып, бұл мақалада қазақ мектебінде орыс тілін оқытуда бұл тәсілдің маңызды сипаттамалары мен оны жүзеге асыру жолдары қарастырылады. Мақаланың ғылыми маңыздылығы авторлардың метадағдылардың толық сипаттама беруінде, ұғымдар арасындағы айырмашылықты көрсетуде, оларды қазіргі мектеп оқушыларында қалыптастыру қажеттілігін негіздеуінде, ал практикалық маңыздылығы МЖМБСні, ТОПті және оқулықты метапәндік тәсілдің элементтерін анықтау мақсатында талдауында жатыр. Зерттеу әдістемесі А.В. Хуторскойдың метапәндік оқыту туралы жұмыстарында негізделген. Зерттеу нәтижелері орыс тілі мектеп пәні ретінде оқушылардың үнемі өзгеріп отыратын әлемге оңай бейімделуіне ықпал ететін метадағдылар қалыптастырудың жемісті құралы екенін көрсетеді. Зерттеудің құндылығы – қазіргі қазақстандық оқу бағдарламасының және қазақ мектептеріне арналған орыс тілі оқулықтарының әдістемелік негіздері. Жұмыстың нәтижелерін қазақ мектептерінің орыс тілі мұғалімдеріне арналған тренингтер дайындауда пайдалануға болады.
